Hoe voorkom je oogschade door zonlicht op de werkvloer?

Waarom is zonlicht schadelijk voor de ogen?

Zonlicht bevat ultraviolette (UV) straling, die onderverdeeld wordt in drie typen:

• UVA: Dringt diep door in het oog en kan netvliesbeschadiging veroorzaken.
• UVB: Kan het hoornvlies beschadigen en verhoogt het risico op staar.
• UVC: Wordt grotendeels tegengehouden door de atmosfeer, maar kan kunstmatig voorkomen, zoals bij laswerkzaamheden.

Terwijl UVC-stralen meestal door de ozonlaag worden geblokkeerd, bereiken UVA- en UVB-stralen daarentegen wel de aarde.

Langdurige blootstelling aan UV-straling kan leiden tot:

• Fotokeratitis (sneeuwblindheid): Een pijnlijk, tijdelijk ‘zonnebrand-effect’ op het hoornvlies.
• Cataract (staar): Vertroebeling van de ooglens, wat het zicht vermindert.
• Maculadegeneratie: Onomkeerbare schade aan het netvlies, wat tot slechtziendheid kan leiden.

Oogschade door UV-straling is onomkeerbaar, maar wél te voorkomen met de juiste bescherming.

Welke werknemers lopen het meeste risico?

Werknemers die buiten werken of met sterke lichtreflecties te maken hebben, lopen een verhoogd risico op oogschade door UV-straling. Langdurige blootstelling kan leiden tot geïrriteerde ogen, hoofdpijn en zelfs blijvende schade zoals staar of netvliesproblemen. In sectoren als de bouw, wegenbouw en maritieme industrie is dit risico extra hoog door de weerkaatsing van licht op beton, asfalt, water en metalen oppervlakken. Dit maakt het werk niet alleen vermoeiender, maar kan zonder de juiste bescherming ook het zicht ernstig beïnvloeden.

Ook in de landbouw, logistiek en luchtvaart speelt UV-straling een grote rol. Hoveniers en landbouwmedewerkers werken vaak zonder natuurlijke schaduw, terwijl magazijnmedewerkers continu schakelen tussen binnen en buiten, wat hun ogen extra belast. Piloten en grondpersoneel krijgen door de dunne atmosfeer en reflecties op vliegtuigen en asfalt een nog intensere dosis UV-straling. In al deze sectoren is een goede zonnebril geen luxe, maar een essentiële bescherming tegen oogschade.

Wat veel mensen niet beseffen, is dat zelfs op bewolkte dagen UV-straling nog steeds een risico vormt. Tot 80% van de straling dringt door het wolkendek heen, waardoor oogbescherming ook noodzakelijk is wanneer de zon niet direct zichtbaar is.

Werknemers in risicovolle beroepen kunnen dus niet alleen op zonnige dagen last krijgen van hun ogen, maar lopen het hele jaar door risico op schade.

Hoe bescherm je werknemers tegen oogschade door zonlicht?

Een veilige werkomgeving begint met goede oogbescherming. Langdurige blootstelling aan UV-straling kan leiden tot vermoeide ogen, hoofdpijn en zelfs blijvende schade. Daarom moeten werkgevers in de Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) de gevaren van UV-straling meenemen en passende maatregelen treffen. Als uit de RI&E blijkt dat zonlicht een risico vormt, is de werkgever verplicht een zonnebril (op sterkte) beschikbaar te stellen. Daarnaast helpt voorlichting en een draagplicht voor UV-beschermende brillen om medewerkers bewust te maken van het belang van goede oogbescherming.

Niet elke zonnebril is geschikt voor de werkvloer. Een goede zonnebril heeft minimaal een UV400-filter om 100% van de schadelijke straling te blokkeren en moet CE-gecertificeerd zijn. Getinte glazen verminderen hinderlijke schittering en verbeteren het zicht. Voor brildragers is een zonnebril op sterkte de meest praktische oplossing. Dit voorkomt het continu wisselen tussen brillen en zorgt voor optimaal zicht en bescherming tijdens het werk.

Veelgestelde vragen over oogbescherming tegen zonlicht

Hoe weet ik of een zonnebril goede UV-bescherming biedt?

Let op de markeringen UV400 en CE-certificering. Deze garanderen dat de bril 100% van de schadelijke UV-stralen blokkeert.

Zijn zonnebrillen op sterkte noodzakelijk?

Ja, als werknemers een bril op sterkte dragen, is een zonnebril op sterkte de beste oplossing. Dit voorkomt dat ze onbeschermd werken of wisselen tussen een bril en een zonnebril.

Zijn zonnebrillen verplicht volgens de Arbowet?

Als uit de RI&E blijkt dat UV-straling een risico vormt, is het verstrekken van zonnebrillen of zonnebrillen op sterkte een verplichte maatregel (Arbeidsomstandighedenbesluit Artikel 5.11).

‍